Δωδεκάνησα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Δωδεκάνησα ονομάζεται το σύνολο των νησιών και νησίδων, ανάμεσα στη Σάμο, την Κρήτη και τα μικρασιατικά παράλια. Τα Δωδεκάνησα αποτελούνται από τα παρακάτω νησιά, τα οποία, κατά σειρά μεγέθους, είναι:

• Ρόδος
• Κάρπαθος
• Κως
• Κάλυμνος
• Αστυπάλαια
• Κάσος
• Τήλος
• Σύμη
• Λέρος
• Νίσυρος
• Πάτμος
• Χάλκη
• Σαριά
• Λειψοί
• Ψέριμος
• Αγαθονήσι
• Λέβιθα
• Καστελόριζο (ή Μεγίστη)

Το 1912 ο πληθυσμός τους ήταν 143.482. Απ' αυτούς, οι 131.332 ήταν Έλληνες.Ο συνολικός πληθυσμός του νομού Δωδεκανήσου φτάνει τους 190.071 κατοίκους (απογραφή 2001) και έχει έκταση 2.579,275 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Επίσης ο νομός Δωδεκανήσου περιλαμβάνει και πολυάριθμα μικρότερα νησιά όπως η Αλιμιά, οι Αρκοί, το Γυαλί, η Κίναρος, ο Νίμος, η Σύρνα, η Τέλενδος, το Φαρμακονήσι. Άλλα μικρότερα νησιά είναι το Μακρύ, η Χήνα, η Αγία Κυριακή, το Αυγό, το Γλυνό, ο Ζαφοράς, οι Κουνούποι, το Κουτσομύτι, το Μεσονήσι, η Οφιδούσσα, η Πλακίδα, η Ποντικούσα, τα Στεφάνια, τα Φωκιονήσια, το Χονδρό, το Χονδρονήσι, η Ίμια - Λιμνιά δύο, η Ίμια - Λιμνιά ένα, η Καλαβρός, η Καλόλιμνος, το Μαυροπινάκι, τα Νερά, η Πλάτη, το Σαφονήδι, το Χτένι, τα Αρμάθια, το Μακρονήσι, η Φράγκος, ο Αρχάγγελος, η Βελόνα, ο Γλάρος, η Μαύρα, το Μεγάλο Λιβάδι, η Πηγανούσσα, η Πλάκα, η Τρυπητή, ο Άγιος Γεώργιος, η Αγριέλαια, το Μαύρο Ποινί, η Πολύφαδος δύο, η Πολύφαδος ένα, η Ρω, η Στρογγυλή, το Ψωμί, η Ψωραδιά, η Κανδελιούσσα, ο Άγιος Αντώνιος, η Παχειά, η Περγούσσα, το Αγκαθονήσι, η Αργελούσσα, το Άνυδρο, η Καλόβολος, ο Κόμαρος, το Μακρονήσι, η Μάραθος, τα Νερά, το Τραγονήσι, το Χιλιομόδι, το Γιαλεσίνο, οι Διαβάτες, ο Κουλούνδρος, ο Μαρμαράς, το Σεσκλί, ο Χονδρός, ο Γάιδαρος, η Αντίτηλος, ο Άγιος Θεόδωρος, τα Κρεβάτια, το Μαελονήσι, η Τραγούσα, ο Γλάρος, το Κουνέλι,το Ψαθονήσιο, η Αστακίδα, το Ατσακιδόπουλο, η Διβούνια, η Χαμηλή, το Αβάπτιστο, η Πίττα. Τον Οκτώβριο του 2006 τα κατοικημένα νησιά και νησίδες της Δωδεκανήσου ήταν στο σύνολο 27.

[Επεξεργασία] Ιστορία

Αρχαιότεροι κάτοικοι ήταν οι Τελχίνες και οι Κάρες, αργότερα οι Αχαιοί και οι Δωριείς. Ήταν μέλος της πρώτης και της δεύτερης Αθηναϊκής Συμμαχίας. Μεγάλη ακμή γνώρισαν κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Με την υποταγή τους αργότερα στη ρωμαϊκή κυριαρχία, τα Δωδεκάνησα αποτέλεσαν τμήμα του Ανατολικού Ρωμαϊκού κράτους (395 μ.Χ.). Το 1310 βρέθηκαν κάτω από την εξουσία των ιπποτών του Αγίου Ιωάννη. Οι Τούρκοι τα κατέλαβαν το 1522. Από το 1912 τα κατείχαν οι Ιταλοί και τελικά απελευθερώθηκαν το 1945.
Στην βυζαντινή αυτοκρατορία τα νησιά ανήκαν στο Θέμα των Δωδεκανήσων εκτός της Ρόδου και κάποιων νησιών ακόμα , αλλά συμπεριλαμβάνονταν και οι Κυκλάδες. Στην Τουρκοκρατία αναφέρονταν σαν Προνομιούχα νησιά του Αρχιπελάγους όπου συμπεριλαμβανόταν τα ίδια νησιά με σήμερα εκτός τη Ρόδος και Κω και επιπλέον η Ικαρία και το Καστελλόριζο.
27 Ιουνίου 1946: Στο Παρίσι και στο Συμβούλιο των Υπουργών των Εξωτερικών των τεσσάρων Δυνάμεων, αποφασίζεται να περιέλθουν τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα. Πρόκειται για απόφαση-σταθμό στην πορεία του δωδεκανησιακού λαού προς την ένωσή του με τη μητέρα Ελλάδα.
10 Φεβρουαρίου 1947: Υπογράφεται στο Παρίσι συνθήκη ειρήνης μεταξύ των συμμάχων και των συνασπισμένων Δυνάμεων (και Ελλάδας) και της Ιταλίας, σύμφωνα με την οποία η Ιταλία εκχωρεί στην Ελλάδα με πλήρη κυριαρχία τα νησιά της Δωδεκανήσου και τις παρακείμενες νησίδες.
31 Μαρτίου 1947: Στις 31 Μαρτίου 1947 ο Βρετανός διοικητής των συμμαχικών Δυνάμεων Κατοχής Δωδεκανήσου ταξίαρχος Α.Σ. Πάρκερ, παραδίδει τη Στρατιωτική Βρετανική Διοίκηση στον αντιναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη. Αρχίζει η μεταβατική περίοδος της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης Δωδεκανήσου.
9 Ιανουαρίου 1948: Με τον υπ' αριθμ. 518 νόμο της Δ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων ορίζεται: "Αι νήσοι της Δωδεκανήσου Ρόδος, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Αστυπάλαια, Νίσυρος, Πάτμος, Χάλκη, Κάσος, Σύμη, Κως, Λέρος, Τήλος και Καστελλόριζον, ως και αι παρακείμεναι νησίδες, προσαρτώνται εις το Ελληνικόν Κράτος από της 28ης Οκτωβρίου 1947". Με το νόμο αυτό, που αποτελεί τη ληξιαρχική πράξη της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου στη μητέρα Ελλάδα, τερματίζεται το μεταβατικό στάδιο της ελληνικής στρατιωτικής διοίκησης. Η 7η Μαρτίου 1948, ορίζεται ως ημέρα της πανηγυρικής τυπικής ενσωμάτωσης.
Η επίσημη τελετή της ενσωμάτωσης έγινε στις 7 Μαρτίου του 1948. Το 1955 η Δωδεκάνησος έγινε νομός με πρωτεύουσα τη Ρόδο.